Nie ma chyba wśród wędkarzy innej ryby która tak bardzo kojarzy się z typowym drapieżnikiem jak szczupak (Esox lucius). Już sam kształt i ubarwienie ciała daje nam jasno do zrozumienia, że mamy do czynienia z dobrze działającą maszyną do zabijania.
A kiedy zajrzymy do paszczy, ujrzymy tylko to co utwierdzi nas w naszym przekonaniu.
Dodatkowo duży zasięg występowania czyli praktycznie cała Europa, Ameryka Północna, słabo zasolony bałtyk plus koło podbiegunowe sprawiają, że jest jedną z najbardziej poławianych ryb drapieżnych.
TROCHĘ O BUDOWIE…
Przyjmuje się, że szczupak ma od 700 do 900 rzędów większych i mniejszych zębów, które ułożone są do wewnątrz. Pewnym podobieństwem do krokodyla oprócz kształtu szczęki jest również to, że w miejsce utraconych zębów wyrastają mu nowe.
Jako jedyna z naszych ryb jest w stanie przeciąć bez żadnego problemu żyłkę, plecionkę a nawet gruby fluorocarbon, mi bez problemu cięły 0.50 mm.
Kolor ciała dostosowany jest do panujących warunków. W ciemnych torfowych wodach łowiłem szczupaki, które były bardzo ciemne z żółtopomarańczowymi wstawkami i czarnymi jak węgiel oczami. A w przybrzeżnych wodach bałtyku poławiałem osobniki jasne, niemalże błękitne.
Rozród zaczyna się wczesną wiosną, koniec lutego początek marca ( wszytko zależy od temperatury wody) i może trwać nawet do końca kwietnia.
W rzekach szczupak wpływa do mniejszych rzek lub szuka rozlewisk i na zalanych roślinach składa ikrę. W jeziorach są to płytkie zatoki.
Z ciekawostek wyczytałem to, że w XVI wieku uważano, że szczupak rodzi się również z rośliny tzw. Rozpława sercowego. Anglicy zauważyli, że w wodach gdzie pojawiała się ta roślina po pewnym czasie pojawiały się też szczupaki mimo, że wcześniej nie był wpuszczany do tej wody.
Oczywiście dziś wiemy, że rybia ikra potrafi przykleić się do ptaka i wraz z nim przemieścić się do następnego zbiornika wodnego.
GDZIE…
Szczupaka spotkasz w większości wód zarówno stojących jak i płynących, zasiedla płytkie bajora zwane kaczymi dołkami, ale też starorzecza, zbiorniki zaporowe, małe rzeczki, kanały, żwirownie itp.
Są nawet jeziora typu Linowo-Szczupakowe czyli płytkie zbiorniki o głębokości do 6m, muliste o bardzo bogatej rozwiniętej roślinności wynurzonej.
W zależności od zbiornika przebywa w różnych miejscach. W jeziorach bankowe miejsca to tzw strefa litoralu. Czyli pas przybrzeżnej dobrze naświetlonej wody, która porośnięta jest podwodnymi roślinami, pośród których przebywa szczupaka oraz jego pokarm.
Wszelkie podwodne łąki rdestnic lub moczarki również jest warto obłowić. Nie wspominając o trzcinowiskach. Na początku sezonu startujące trzciny to jedne z lepszych miejscówek na szczupaki.
Klasycznymi miejsca są też podwodne górki, oraz ujścia i wpływy rzek.
W rzekach są to wszystkie tzw. wolniaki, miejsca gdzie nurt rzeki spowalnia, a woda się rozlewa i robi się głębsza.
Dobrymi miejscami jest też szczyt napływu główki, a konkretnie dół wymywany tuż przed nią. Szczupak lubi ustawić się na początku tego zagłębienia, tak samo jak i granica warkocza tworzącego się za główką.
Opaski moje ulubione łowiska są jednymi z miejsc gdzie też ten podwodny drapieżnik poszukuje pokarmu i często zdarzało mi się go złowić w tych miejscach, ale jeszcze częściej obcinał mi przynęte gdyż niespecjalnie często poluje na szczupaka w naszych wodach płynących co za tym idzie nie zakładam stalki.
Rzeka jako niesamowicie urozmaicony twór stwarza warunki do bytowania wielu ryb oraz potrafi stworzyć wiele interesujących miejsc gdzie ryby będą się grupować.
Przykosy, podwodne półki wzdłuż nurtu, głębokie zakola, podmyte burty to miejsca gdzie można spotkać również szczupaka jak i inne drapieżniki.
Podczas celowego szukania Esoxa musimy mieć obowiązkowo dowiązany przypon ze stalki lub grubego fluorocarbonu oraz zastosować odpowiednio duże przynęty, np obrotówki mobby nr od 3 do 5.
Jedyną regułą ( od której jak w całym wędkarstwie są odstępstwa) jaką możemy przyjąć jest to, że szczupak znajduję się zwykle blisko dna.
W zbiornikach zaporowych typowymi miejscami będzie stare koryto rzeki, a zwłaszcza jego stoki. Podczas poszukiwań warto zwrócić uwagę na dołki, które mogą być pozostałościami po stawach i starorzeczach.
NA CO I JAK?
Pozwolicie, że nie będę opisywał szczegółowo każdej metody oraz techniki gdyż jest ich zbyt wiele a i nie to jest celem tego artykułu.
Jako ryba drapieżna poławiana jest najczęściej dwoma metodami tzw. żywiec oraz spinning. Ale należy pamiętać o tym, że szczupak oprócz dobrze rozwiniętej linii bocznej oraz wzroku, posiada również zmysł węchu przez co można stosować z dobrym skutkiem przynęty w postaci martwej rybki. Metoda ta jest szeroko rozpowszechniona w Anglii gdzie zabronione jest wędkowanie metodą na żywca.
W płytkich wodach bardzo dobrze sprawdza się metoda muchowa, a nawet nie sama muchówka, co duże szczupakowe muchy, które ze względu na swoją budowę dają nam możliwość długiego czasu prezentacji przynęty w płytkim zarośniętym zazwyczaj łowisku.
Innymi rodzajami przynęt które umożliwiają nam łowienie w takich warunkach są spinnerbaity, spoony, gumowe przynęty z hakami offsetowymi oraz wszelkiego rodzaju przynęt powierzchniowe od uroczych żabek, po stick baity i poppery.
Sam szczerze polecam powierzchniowe metody łowienia szczupaków z powodu widowiskowości brań:)
Grono wędkarzy lubi też łowić szczupaki na jerki.
W głębszych partiach wody, sprawdzają się duże gumy powiedzmy 15 cm wzwyż, woblery typy dr ( deep running) lub sdr ( super deep running) oraz klasyczne duże wahadłówki, oraz jak zawsze nasze obrótówki i wirujące ogonki.
Jak więc widzisz wybór przynęt jak i sposobów łowienia jest bardzo szeroki i tak naprawdę zależy to od osobistych preferencji wędkarza, oraz od łowiska do którego trzeba się dostosować.
Tekst: Tomasz Zatorski
